Etiketaren izena: dokumentua

Lehen osasun zerbitzuak Altzan

2023, Urtarrilak 25

barbotegi-2017

Iñigo Landa, Patxi Lazcano

Barberotegi, edo Barbotegi, udal jabetzako etxe txiki bat da, San Martzial elizaren iparraldeko hormaren ondoan dagoena. Izenak berak dioen bezala, XIX. mendearen erdialdean eraiki zuten barbero/zirujau/medikuaren etxebizitza izateko; 1861ekoa da etxearen lehen aipamen dokumentatua. Horren harira, Altzan kontzejuak kontratatutako zirujau baten jarduera profesionalari buruz dugun berririk zaharrena bilatzeko, berrogei bat urte jo behar dugu atzera, orain dela berrehun urte pasatxo.   (gehiago…)  »  

Norteko trenbidea eraikitzeko desjabetzeak

2022, Martxoak 2

dcp-a-0956_pa

(Arg.: Polentinos kondea)

Madril-Irun trenbidearen trazadura 1864an inauguratu zen, eta altzatar terminoa alderik alde zeharkatzen du, lurraldea bitan zatitzen duen lubaki bat irekiz.

Linearen ustiapena Compañía de los Caminos de Hierro del Norte de España enpresak egin zuen. Trenbidea eraikitzeko 35 partzela desjabetu ziren 1859. eta 1862. urteen artean, eta beste sei 1863tik 1869ra bitartean aurrekoen eremua zabaltzeko. Patxi Lazcano Sorzabal aspalditik dabil Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoan Altzako baserriei buruz jasotako dokumentuak bilatzen eta transkribatzen, eta horien artean daude trenbidea eraikitzeko egin ziren desjabetzeen eskriturak. Altzako Tokiko Bilduman kontsulta daitezke transkripzioak zein dokumentuak.

ffcc-del-norte

(1900 urte inguruan)

  (gehiago…)  »  

Cuarta Viako etxeak eta Antxoko kaia

2022, Urtarrilak 21

Patxi Lazcano, Iñigo Landa

Cuarta Vía-c212016

Cuarta Via, 1935 aldera (Arg.: Portuko Agintaritza)

Cuarta Via izenarekin ezagutzen dira XIX. mendearen amaieran Pasaiako Portuko Sustapen Sozietateak Antxoko kaiko zabalgunean, Buenavistako egungo Erlojuaren kaian, Altzan eraikitako lehen bi etxadiak.

Cuarta Via etxeen lehen aipamena Pasaiako Portuko Sustapen Sozietatea desegiteko eskrituran dago, 1885eko urriaren 6an. Eskritura horretan, gainera, Sustapen Sozietatearen izenean erregistratutako jabetzak Pasaiako Portuko Sozietate Nagusiari eskualdatzen zaizkio, besteak beste:

  (gehiago…)  »  

Dokumentuen transkripzioak

2020, Ekainak 5

bentagoya-bentabea

Herrerrako hondartza (1860)

Dokumentu historikoak transkribatzeak kaligrafia bakoitzaren berezitasunen atzean ezkutatuta diruditen datuen irakurketa eta prozesamendua errazten du. Ezinbesteko lana da azterketari eta ezagutzari ateak irekitzeko. Altzako baserrien azterketa historikoaren kasu zehatzari dagokionez, Patxi Lazcano Sorzabal dokumentuak bilatzen eta transkribatzen egiten ari den lanarekin kontatzen dugu gure artean. Orain arte laurogei dokumentu baino gehiago transkribatu ditu, eta dagoeneko eskuragarri daude Altzako Tokiko Bilduman, originalekin batera.   (gehiago…)  »  

Gerra eta izurri garaietako gertakari baten inguruan

2020, Apirilak 13

Iñigo Landa Ijurko

azalaBidaiatzeko asmoa genuen eta konfinamenduari amore eman behar izan diogu oporraldi hauetan. Horregatik, segidan aipatuko dugun bezalako liburuak irakurtzeak aspaldiko garaietako  eszenetara bidaiatzen laguntzen digu, eta bidaiarien jakin-minarekin etxetik gertuko lekuetan barne ibil gaitezke. Liburua duela bostehun urte pasatxo gure bideetatik ibili zen bidaiari alemaniar gazte baten egunerokoa da, gaur egungoekin nolabaiteko antzekotasunak izan ditzaketen zirkunstantzietan. Gainera, gure arreta erakarri duen gertakaria, non bidaiariak alkatea eta apaiza buru duten herritar talde batek bidaiariak geldiaraziko dituzten ingeles espioiak izatearen susmopean, Altzako lurretan gertatu izanaren susmoak  are erakargarriagoa egiten  du.   (gehiago…)  »  

Hezkuntza eta erlijioa Altzan 1935. urte inguruan

2020, Urtarrilak 22

fitxa-angel-echarriJose Migel Barandiaranen artxibo pertsonalak herrika ordenatutako ohar etnografikoz osaturiko fitxa bilduma du, eta horien artean Altzari dagozkion 32. fitxa daude. Fitxetan herri bakoitzeko informatzaile bakoitzak Barandiaranek planteatutako galdetegiari emandako erantzunak jasotzen dira. Galdetegia Anuario de Eusko-Floklore aldizkariaren 14. zenbakian (1934), 164-167 orrialdetan, argitaratu zuen “Cuestionario para una investigación etnográfica de la vida popular” izenburupean, eta Altzako informatzaileak, Angel de Echarri apaizak bakarrik 6. atalari erantzun zion, “Instrucción y educación.-  Religión ” atalari.

Angel de Echarri apaizari buruz Francisco Lasa Echarrik emandako erreferentzia fotografikoa baino ez dugu. Bertan, Echarri apaiz ordenatu berria bere familiarekin ikusten da. Galdetegia bere esperientzia eta behaketa pertsonaletatik abiatuta erantzuten du, datu eta iritzi subjektibo interesgarriak emanez. Oharretako batean, Etxarrik dio zortzi urte zirela Herrerako eliza inauguratu zutela, eta, beraz, oharrak 1935. urte aldera idatzi zituela ondoriozta daiteke.

  (gehiago…)  »  

Más datos sobre los Lazcano de Otxoki

2019, Apirilak 24

c209a-082

Siustegi (Arg.: Patxi Lazcano Aristimuño)

Patxi Lazcano Sorzabal

En el archivo de protocolos notariales de Oñati encontramos una escrituras autorizada por el escribano Joaquín Elósegui, fechada en San Sebastián el 6 de septiembre de 1854, cuyo resumen dice así: “Poder con clausula de sustitución por Elías Cayetano Osinalde, vecino de San Sebastián, a favor de José Manuel Legarda, procurador de San Sebastián, para que solicite a Ramón Berasategui como administrador de Juan Ignacio Osácar, que le pague lo que le adeuda por  obras realizadas en la casería Siustegui por Juan José Aduriz, de quien era cesionario el otorgante.” (Código de referencia AHPG-GPAH 3/2849, A: 289. Ver documento y transcripción)

Juan José Antonio Aduriz Esoain nació en Altza en 1810, hijo de José Joaquín Aduriz Echeveste (Donostia-1779) y de Mª Josefa Esoain Guruzeaga (Altza-1784). Se casó en Donostia en 1836 con Mª Francisca Orbogozo Munua, (Donostia-1805), y vivieron en Altza,  (en Julimasene?), teniendo cuatro hijos: José Cruz (1841), Josefa Cruz (1843), Ignacia Antonia (1845), Josefa Agapita (1847)   (gehiago…)  »  

Contrato de arrendamiento del caserío Sagastieder (1814)

2018, Urriak 3

sagastieder

Sagastieder (1972)

El arrendamiento ha sido durante siglos la fórmula más común y rentable utilizada por los propietarios para la explotación de los caseríos y sus tierras. En Altza, si en 1818 había 147 casas y caseríos, no llegaban a veinte los que eran habitados y explotados directamente por sus propietarios. Esa desproporción tan grande entre el número de propietarios y de inquilinos venía creciendo progresivamente desde décadas anteriores como consecuencia de la crisis del comercio y de la industria ferrona. La tierra volvía a ser refugio de los inversores que en ella la forma de aumentar su rentabilidad a costa de empeorar las condiciones de vida de los baserritarras. La gran demanda de una población creciente, necesitada de vivienda y trabajo, y que vivía en los límites de la miseria, obligaba a los inquilinos a aceptar contratos de arrendamiento en unas condiciones muy desfavorables para ellos.

Como botón de muestra, recuperamos del archivo de Oñati el contrato de arrendamiento del caserío Sagastieder, firmado en Donostia el 18 de diciembre de 1814, otorgado por José Elías de Legarda, en representación de Ildefonso María de Castejón, en favor de Pedro de Salaberria, quien tiene a José Bernardo Arzac Parada como su fiador.   (gehiago…)  »  

Mercader oinetxea 1650.urtean

2017, Abuztuak 29

l10674

Arg.: Francisco Armendáriz

Oñatiko Protokoloen Artxiboan gordetako dokumentu batek gure arreta biziki erakarri du. Dokumentua 1650. urtekoa da eta Mercader oinetxearen berreraikuntzaren xehetasunak eskaintzen ditu, baita plano bat ere.

Mercader oinetxea, -gaur egun Merkear aldaera moztuarekin ere ezaguna-, Lau Haizeta aldean zegoen, gaur egungo Larratxoko parkearen goiko sarreraren aurrean. Tamaina handiko zuhaitz multzo bat, desagertutako baserriari bere garaian itzala eta babesa eman ziotenak, baserriaren jatorrizko kokapenaren lekukoak dira.(1)

Etxearen izena Altzaren historiari lotua dago altzatar komunitatearen hasiera-hasieratik, baina Arzak, Aduriz, Berra eta antzeko beste etxeak bezain nabarmena izatera heldu gabe. Abizenak bide laburra egin zuen zeren XVI. mende hasieran, arazo ekonomikoak izan zirela medio, jabetzak saldu behar izan zituzten eta horrela abizena eta oinetxearen arteko lotura hautsi egin ziren.(2)   (gehiago…)  »  

Otxoki baserriaren jabeak eta jabetzak 1854. urtean

2017, Maiatzak 3

17498925_1598816050146273_3060723955745407616_n

Patxi Lazkano, Iñigo Landa

Baserrien inguruan bi mundu kontrajarriek bat egiten dute, eta Otxoki da horren adibide bat. Alde batetik, baserrian bizi direnak, eta bestetik baserriaren jabeak. Lehenengoan baserritarrak eta bere familiak aurkituko ditugu, lurrari baldintza gogorretan lotuak, baratza, sagastia…, eta herri kulturan errotuak, bertsolaritzan eta bola jokoan besteak beste, otxokitarren kasuan bezalaxe. Baserriaren egunerokotasunetik urrun jabeen mundua daukagu, aristokraziaren partaideak gehienetan. Haientzat, errentak eta ohorea biltzeko bitarteko bat baino ez da lurra. Oñatiko Protokoloen Agiritegian dokumentu batekin egin dugu topo, Otxoki baserriaren salerosketari buruzkoa, 1854. urtekoa, eta bere lerroetan jabeei eta jabetzari buruzko datu zehatzak aurkituko ditugu, mugaketa, adibidez, zeinek 1972. urtean Ministerio de la Vivienda delakoak egin zuen desjabetzearekin bat egiten duen.   (gehiago…)  »  

Estibaus

Atalak

Martxoa 2024
A A A O O L I
« ots    
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

RSS

Azken iruzkinak

  • Maira
    (2024, Martxoak 2)
    «Hola necesito contactarme con las señoras Verónica. Recién leo esto. Soy la novia del nieto de olivo. Su papá Carlos. ...»
  • Luma
    (2024, Otsailak 17)
    «Oso oso interesgarria. »
  • Estibaus
    (2024, Otsailak 8)
    «Ez, sarrera librea da jarlekuak bete arte. »
  • zigor
    (2024, Otsailak 8)
    «Bikain. Izena eman behar da aurretik? »
  • Ekhi
    (2024, Urtarrilak 10)
    «Jaiotza oso polita da !! Eskerrik asko jartzeagatik. »

etiketak


Sarean